[ Pobierz całość w formacie PDF ]
typu (plik zwykły, specjalny, katalog), prawa dostępu, nazwa właściciela, data modyfikacji,
Strona 3-14
Elementarz un*x owy
rozmiar i kilka innych. Jeśli więc nazwa pliku znajduje się w tej tabeli, mówimy, że plik znajduje
się w tym katalogu.
Rozumienie powyższego rozwiązania znacznie ułatwia posługiwanie się komendami operującymi
na strukturze katalogów oraz prawami dostępu.
W każdej tablicy katalogu (poza /) znajdują dwa wpisy o nazwach . (kropka) i .. (dwie kropki).
Jako że zaczynają się od kropki nie są zwykle pokazywane. Powstają one automatycznie w
momencie zakładania katalogu. "." oznacza katalog bieżący (wbrew pozorom czasami się
przydaje) a ".." katalog nadrzędny, czyli ten, w którym znajduje się katalog z owym wpisem.
Obu oznaczeń używa się we względnych ścieżkach dostępu (choć "." znacznie rzadziej).
3.5 Katalogi
Co można zrobić z katalogami?
" " dowiedzieć się, jaka jest nazwa katalogu bieżącego (komenda pwd)
" " co jest w katalogu bieżącym lub jakimkolwiek innym (ls)
" " zmienić katalog bieżący (cd)
" " utworzyć (mkdir)
" " usunąć (rmdir)
" " zmienić nazwę (mv)
Po rozpoczęciu sesji użytkownik znajduje się w swoim katalogu domowym, który jest mu
przypisany w momencie zakładania konta. W katalogu tym użytkownik ma pełne prawa, tzn. może
w nim tworzyć pliki i katalogi, modyfikować je, usuwać, kopiować, nadawać prawa itd.
Polecenia systemowe znajdują się w katalogach: /bin, /usr/bin i /usr/contrib/bin. Wiedza
ta zwykle nie jest potrzebna, ponieważ system sam znajduje komendę w odpowiednim katalogu po
wpisaniu jej nazwy przez użytkownika.
3.6 pwd
Do sprawdzania, w jakim katalogu użytkownik znajduje się w danym momencie (jaki katalog jest
katalogiem bieżącym) służy polecenie pwd. Jego wynik dla użytkownika misioo zaraz po jego
zalogowaniu będzie następujący:
$ pwd
/users/misioo
$
3.7 ls
Aby przejrzeć zawartość katalogu bieżącego (o czym było już wspomniane w części poświęconej
wydawaniu poleceń) należy wydać polecenie ls:
$ ls
index.html plik.txt prace text.doc
$
Wspominaliśmy również o możliwości wydawania tego polecenia z opcjami (ls -l, ls -al.
Odpowiednikiem polecenia ls -l jest ll:
$ ll
total 8
-rw-r--r-- 1 misioo inni 46 Feb 23 12:21 index.html
Strona 3-15
Elementarz un*x owy
-rw-r--r-- 1 misioo inni 75 Feb 23 12:21 plik.txt
drwxr-xr-x 2 misioo inni 24 Feb 23 12:15 prace
-rw-r--r-- 1 misioo inni 137 Feb 23 12:22 text.doc
$
Dzięki temu można skrócić tę dość często wydawaną komendę. Polecenie ll można uzupełniać o
wszelkie inne opcje właściwe ls. Należy tu też zwrócić uwagę na wielkość katalogu prace,
podaną w 5-tej kolumnie. Nie jest to wielkość wszystkich zawartych w nim plików, lecz wielkość,
jaką zajmuje plik katalogu. Do znaczenia innych kolumn jeszcze wrócimy.
Ciekawą modyfikacją polecenia ls jest wydanie go z opcja -F, co umożliwia nam stwierdzenie,
czy pośród plików w katalogu bieżącym znajdują się katalogi, a nie jest dla nas niezbędnym
znajomość pozostałych opisów plików. Ma to szczególne znaczenie wtedy, gdy plików w katalogu
jest dużo, a my (na razie :) nie wiemy, jak sobie z tym poradzić:
$ ls -F
index.html plik.txt prace/ text.doc
$
Krótszą formą polecenia ls -F jest lsf. Tak samo jak przy ll można do niego dodawać inne
opcje.
Zauważyć można (czego nie widać przy samej komendzie ls), że plik prace to tak naprawdę jest
katalog (prace/). Katalogi oznaczane są znakiem / a pliki wykonywalne (programy) znakiem *
(gwiazdka).
Wspominaliśmy również, że w katalogu mogą znajdować się pliki ukryte - te uwidaczniają się po
wydaniu polecenia ls z opcją -a lub -f :
$ ls -a
. .cshrc .profile .vueprofile prace
.. .exrc .sh_history index.html text.doc
.Xauthority .login .vue plik.txt
$
Widzimy tu też specjalne "kropkowe" katalogi: . i .. .
W praktyce, najczęściej używanymi komendami do przeglądania zawartości katalogów są lsf i
ll. Dla utrwalenia: lsf -l oraz ll -F wykonują dokładnie to samo. Często też podaje się przy
tych poleceniach argument, czyli ścieżkę dostępu do katalogu.
3.8 cd
Do zmiany katalogu bieżącego służy polecenie cd (od ang. change directory - zmień katalog),
które wydawać można z argumentami lub bez. Argumentem polecenia cd jest katalog docelowy,
do którego chcemy się przemieścić (który chcemy uczynić katalogiem bieżącym). Prześledzmy
działanie tej komendy z podstawowymi argumentami.
Argument .. oznacza katalog znajdujący się wyżej w hierarchii katalogów. Wydanie więc
polecenia
$ cd ..
$
[ Pobierz całość w formacie PDF ]